Thuộc địa phận của xã Mỹ Hòa và xã Tân Xuân, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre, sân chim Vàm Hồ cách thành phố Bến Tre khoảng 52km và cách thành phố Hồ Chí Minh 120km. Đây là một khu du lịch nổi tiếng của tỉnh Bến Tre thu hút nhiều khách du lịch đến tham quan. Khu du lịch sinh thái Vàm Hồ được hình thành từ tháng 5/1986 do đàn chim trước ở Cù lao Đất, xã An Hiệp, huyện Ba Tri di cư tới. Ngày nay, sân chim Vàm Hồ là một trong những điểm du lịch miền tây thu hút nhiều khách du lịch đến tham quan.
KHU DU LỊCH SINH THÁI SÂN CHIM VÀM HỒ
Là vùng đất ngập mặn, Vàm Hồ có diện tích hơn 40ha trong đó gồm 15ha rừng chà nguyên sinh và 7ha đước cạnh rừng chà là do người dân Ba Tri trồng. Toàn khu Vàm Hồ chia làm 5 khu để đề phòng cháy rừng, đắp đê phòng hộ trung quanh và dẫn nước sông Ba Lai vào.
Thảm thực vật Vàm Hồ có dừa nước, chà là, đước, mắm ở tầng cao rất lý tưởng cho các loài chim cư trú, còn ở tầng thấp gồm các loại cây chiếm ưu thế như đước đôi, bụp tra, ô rô, cóc kèn, rau muống biển, lau sậy… rất thuận tiện cho cò, vạc làm tổ sinh sản. Theo ghi nhận của các nhà chuyên môn, đàn chim nơi đây gồm 84 loài thuộc 35 họ và 12 bộ với gần nửa triệu cư dân gồm các loài cò, vạc, cồng cộc, diệc xám, quắm trắng, le le… cùng nhiều loại thú hoang như trăn, rắn, sóc, chồn, dơi, kỳ đà… Vào khoảng tháng Tư, chim ở các nơi bắt đầu tụ tập về đây sinh sản, có thể nhìn rõ trên các ngọn đước nặng trĩu những tổ chim, qua đến tháng Tám chúng lại thiên di đi nơi khác.
So với những năm trước, hiện đàn chim có mức độ tăng trưởng 1,5 lần đưa tổng lượng đàn chim lên đến 700.000 cá thể, ước tính 15 chim trên mỗi m², sân chim Vàm Hồ có nguy cơ không còn chỗ cho chim trong vài năm tới. Năm 2009, trong nỗ lực giữ đất lành cho chim đậu, tỉnh Bến Tre đã triển khai dự án bảo tồn sân chim và mở rộng trồng mới 228.749m² rừng chà là gai, tràm bông vàng, dừa nước, đước… ở khu vực I thuộc xã Tân Mỹ, giáp với sông Ba Lai và cách sân chim hiện hữu không xa, nâng diện tích khu bảo tồn sân chim lên hơn 67ha. Huyện Ba Tri cũng có chủ trương sẽ cho đầu tư khai thác du lịch nhưng có quy hoạch từng khu vực để không ảnh hưởng đến môi trường trong lành và yên tĩnh của đàn chim.
ĐƯỜNG ĐI SÂN CHIM VÀM HỒ
Để đến sân chim Vàm Hồ, du khách có thể đi đường bộ từ thành phố Bến Tre theo tỉnh lộ 885 đến thị trấn Ba Tri rồi rẽ vào ngã Tân Xuân, hoặc theo đường sông về phía sông Ba Lai. Đường vào sân chim càng thú vị khi hai bên bờ sông Ba Lai là cả một màu xanh bất tận với các loại cây ổi, mãng cầu xiêm, so đủa, đậu ván, dừa nước… Tham quan nơi đây, du khách có cái thú đi dạo đường rừng hay bơi thuyền len lỏi trong rừng ngập mặn, ghé thăm khu căn cứ kháng chiến xưa, tìm chút cảm giác lạ khi băng qua những chiếc cầu tre lắt lẻo hoặc ngả lưng thoải mái trên những chiếc võng đung đưa dưới những tán lá rừng, đón ngọn gió mát lành từ dòng sông Ba Lai thổi về.
THỜI ĐIỂM THAM QUAN SÂN CHIM VÀM HỒ
Đến thăm sân chim vào khoảng 4 – 5 giờ chiều, du khách mới thật sự hào hứng khi xa xa về phía Tây, xuất hiện những chấm nhỏ li ti chuyển động và rõ dần, đó là những cánh cò đang vỗ cánh bay qua dòng sông Ba Lai trước khi đáp xuống thảm rừng chà là xanh biếc. Cả một khu rừng yên tĩnh bỗng trở nên huyên náo do tiếng kêu chíu chít của bầy chim con đói mồi hòa cùng tiếng oang oác của những chú cò bực bội do bị quấy rầy… Khi trời vừa sẫm tối và nhà cò cũng đã về đầy đủ đậu trắng các ngọn cây, cũng là lúc họ hàng nhà vạc lại chộn rộn gọi nhau đi ăn đêm, làm thành một hoạt cảnh “giao ca” rất sinh động và kỳ thú…
DỰ ÁN BẢO TỒN SÂN CHIM VÀM HỒ
Năm 2010, Qũy Cabaret thông qua Trung tâm LIN – thành phố Hồ Chí Minh đã hỗ trợ Trường Cao đẳng Bến Tre và Ủy ban nhân dân huyện Ba Tri thực hiện dự án “Sổ tay bảo vệ Sân chim Vàm Hồ” từ tháng 11-2010 đến tháng 10-2011. Đây là một dự án có ý nghĩa nhằm kêu gọi sự quan tâm của các sở, ngành, đoàn thể các cấp và người dân đối với Sân chim Vàm Hồ, huy động sự tham gia, kết nối giữa địa phương, doanh nghiệp với các tổ chức trong và ngoài nước trong nỗ lực bảo tồn các loài chim quý hiếm ở Sân chim, bảo tồn tài nguyên đa dạng sinh học của tỉnh gắn với phát triển kinh tế - xã hội, hạn chế các tác động của biến đổi khí hậu… Hy vọng dự án sẽ góp phần thiết thực nâng cao nhận thức cộng đồng, bảo tồn cũng như phát triển đúng hướng để Sân chim Vàm Hồ sớm trở thành điểm đến được yêu thích trong lòng mọi người…
Nếu có dịp đi du lịch Bến Tre, du khách hãy tìm về sân chim Vàm Hồ để trải nghiệm, tìm hiểu về những động, thực vật nơi đây. Và nếu có thể hãy kêu gọi bảo vệ sân chim Vàm Hồ để nơi đây bảo tồn được nhiều loại động, thực vật quý hiếm.